Interview met Burning Spear in het Théâtre National
Burning Spear blijft één van de laatste grote boegbeelden van de Jamaicaanse roots reggae. De laatste jaren was de man vooral verwikkeld in een strijd om zijn eigen onafhankelijkheid en het Jah Is Real album uit 2009 (waarvoor hij tussen haakjes ook een Grammy in ontvangst mocht nemen) produceerde hij van begin tot einde volledig zelf. Het Brusselse Festival van de Vrijheid/Festival des Libertés kon zich dan ook geen gedroomder afsluiter wensen!
Spear, Jah Is Real, een album dat je volledig zelf produceerde, leverde je in 2009 een Grammy op, dat moet voeldoening gegeven hebben?
Burning Spear: "Het verlangen om mijn eigen ding te doen gaat al terug tot de jaren tachtig. Ik wilde de dingen op mijn manier aanpakken en vooral meer controle over mijn eigen werk krijgen. Het eerste album dat ik gedeeltelijk zelf produceerde was Live At Montreux Jazz Festival 2001 (Burning Music, 2009, red.) en dat leverde me meteen ook een Grammy nominatie op. Ik heb diezelfde manier van werken ook doorgezet in mijn volgende albums, maar voor Jah Is Real ging ik nog een stapje verder. Voor dit album hebben mijn vrouw (Sonia Rodney, red.) en ik werkelijk alles zelf gedaan zonder hulp van een of ander groot label. Voor Jah Is Real heb ik samengewerkt met bekende muzikanten als Bootsy Collins en Bernie Worrell (beiden onder anderen bekend van hun werk met funkgroepen als Parliament en Funcadelic, red.) en ik moet zeggen het resultaat overtreft zelfs mijn verwachtingen."
De afgelopen jaren heb je heel wat energie gestoken in het terugkrijgen van de rechten van enkele van je oudere albums. Kan je na al de problemen die je gehad hebt nog iets goeds zeggen over samenwerken met een groot label?
Burning Spear: "Wel, in de begindagen toen ik nog samenwerkte met labels als Island Records en EMI waren er ook al ups en downs maar over het algemeen viel het nog wel mee. Die labels hebben mij eigenlijk een kans gegeven om internationaal door te breken in de muziekbusiness. Ik ben me ervan bewust dat niet alles altijd rozengeur en maneschijn kan zijn voor een artiest, maar ik vind het maar normaal dat de dingen die ik zelf gecreëerd heb ook mijn eigendom blijven."
Je werkt nu al enkele jaren aan een autobiografische DVD. Dat project is nog steeds niet afgerond heb ik begrepen?
Burning Spear: "Als je de dingen een beetje goed wilt doen neemt een dergelijk documentaireproject enorm veel tijd in beslag. Ik heb ook nooit een releasedatum vooropgesteld; mijn voornaamste bekommernis was om een goed resultaat af te leveren."
Burning Spear toert nu al zowat vier decennia de wereld rond, maar tegenwoordig steken meer en meer geruchten over een nakend fin de carrière de kop op.
Burning Spear: "(lacht) Tja, ik toer zeker niet meer zoals vroeger toen ik maanden aan een stuk van huis weg was. Je mag gerust stellen dat ik in de prepensioenfase van mijn carrière ben beland, maar ik weet dat ik nog heel wat fans heb die me maar al te graag live aan het werk zien en dus kies ik zorgvuldig de concerten uit die ik nog wil spelen."
De titel van je laatste album is: Jah Is Real (God bestaat, red.). Was daar dan twijfel over?
Burning Spear: "Neen, daar kan nooit twijfel over bestaan. God is leven, liefde en vrede. Godsdienst is vaak de oorzaak van verdeeldheid omdat iedereen een eigen beeld heeft van wat God zou moeten zijn. Er is echter maar een schepper en hoe je hem noemt. Ik noem hem Jah, anderen noemen hem Jezus en weer anderen Allah. Als je het over godsdienst hebt moet je altijd uitkijken want bij veel mensen ligt dat onderwerp zeer gevoelig, maar met een stelling als Jah Is Real provoceer ik niemand."
In 2007 ging je als speciale gezant voor de Verenigde Naties naar Kenia. Hoe kwam die missie tot stand en wat heeft jouw aanwezigheid uiteindelijk opgeleverd? Burning Spear was ook de bijnaam van de eerste Keniaanse president Yomo Kenyatta, dus symbolisch was je bezoek alvast genoeg.
Burning Spear: "Mijn vrouw kreeg op een bepaald moment een telefoontje van een vertegenwoordiger van de Verenigde Naties met de vraag of ik het zag zitten om naar Kenia af te reizen. In 2007 ging dat land door een periode van oproer (Na de verkiezingen van 2007 braken her en der in Kenia onlusten uit die al snel ontaarden in geweld. Zowat 1000 mensen verloren het leven en 600000 Kenianen gingen op de vlucht. De verkiezingsonlusten rakelden ook oude geschillen over landeigendom en - verdeling terug op, iets wat ook al bij de verkiezingen in 1992 en 1997 gebeurd was. Honderdduizenden Kenianen werden bij de onlusten van hun land verdreven en gedwongen zich elders in het land te vestigen. Een groep eminente Afrikanen onder leiding van oud-secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Kofi Annan, wisten uiteindelijk de partijen terug rond de tafel te krijgen, red.) en mijn aanwezigheid en het concert dat ik er gaf zorgden toch voor enige kalmte in de storm. Het concert creëerde terug eenheid onder de Kenianen en zorgde voor een kortstondig moment van vrede. De verdeeldheid tussen mensen die trachten samen te leven wordt dikwijls gecreëerd om politieke redenen en ik hoop dat ik bijgedragen heb om dat aan de Keniaanse bevolking duidelijk te maken."
Je haalde net al aan hoe belangrijk vrijheid en onafhankelijkheid voor jou zijn en het lijkt dan ook niet meer dan gepast dat je het Festival van de Vrijheid mag afsluiten.
Burning Spear: "(lacht) Ik ben een onafhankelijk artiest die het vaak heeft over vrijheid en onafhankelijkheid en aangezien dit festival die onderwerpen ook genegen is, is er geen betere link denkbaar. Vrijheid is niet iets dat je zomaar kan verwerven; je moet er heel hard voor werken. Je moet je onafhankelijkheid claimen en de juiste argumenten hebben om ze te verdedigen. Absoluut vrij zijn is zeker geen makkie!"
Burning Spear: "Het verlangen om mijn eigen ding te doen gaat al terug tot de jaren tachtig. Ik wilde de dingen op mijn manier aanpakken en vooral meer controle over mijn eigen werk krijgen. Het eerste album dat ik gedeeltelijk zelf produceerde was Live At Montreux Jazz Festival 2001 (Burning Music, 2009, red.) en dat leverde me meteen ook een Grammy nominatie op. Ik heb diezelfde manier van werken ook doorgezet in mijn volgende albums, maar voor Jah Is Real ging ik nog een stapje verder. Voor dit album hebben mijn vrouw (Sonia Rodney, red.) en ik werkelijk alles zelf gedaan zonder hulp van een of ander groot label. Voor Jah Is Real heb ik samengewerkt met bekende muzikanten als Bootsy Collins en Bernie Worrell (beiden onder anderen bekend van hun werk met funkgroepen als Parliament en Funcadelic, red.) en ik moet zeggen het resultaat overtreft zelfs mijn verwachtingen."
De afgelopen jaren heb je heel wat energie gestoken in het terugkrijgen van de rechten van enkele van je oudere albums. Kan je na al de problemen die je gehad hebt nog iets goeds zeggen over samenwerken met een groot label?
Burning Spear: "Wel, in de begindagen toen ik nog samenwerkte met labels als Island Records en EMI waren er ook al ups en downs maar over het algemeen viel het nog wel mee. Die labels hebben mij eigenlijk een kans gegeven om internationaal door te breken in de muziekbusiness. Ik ben me ervan bewust dat niet alles altijd rozengeur en maneschijn kan zijn voor een artiest, maar ik vind het maar normaal dat de dingen die ik zelf gecreëerd heb ook mijn eigendom blijven."
Je werkt nu al enkele jaren aan een autobiografische DVD. Dat project is nog steeds niet afgerond heb ik begrepen?
Burning Spear: "Als je de dingen een beetje goed wilt doen neemt een dergelijk documentaireproject enorm veel tijd in beslag. Ik heb ook nooit een releasedatum vooropgesteld; mijn voornaamste bekommernis was om een goed resultaat af te leveren."
Burning Spear toert nu al zowat vier decennia de wereld rond, maar tegenwoordig steken meer en meer geruchten over een nakend fin de carrière de kop op.
Burning Spear: "(lacht) Tja, ik toer zeker niet meer zoals vroeger toen ik maanden aan een stuk van huis weg was. Je mag gerust stellen dat ik in de prepensioenfase van mijn carrière ben beland, maar ik weet dat ik nog heel wat fans heb die me maar al te graag live aan het werk zien en dus kies ik zorgvuldig de concerten uit die ik nog wil spelen."
De titel van je laatste album is: Jah Is Real (God bestaat, red.). Was daar dan twijfel over?
Burning Spear: "Neen, daar kan nooit twijfel over bestaan. God is leven, liefde en vrede. Godsdienst is vaak de oorzaak van verdeeldheid omdat iedereen een eigen beeld heeft van wat God zou moeten zijn. Er is echter maar een schepper en hoe je hem noemt. Ik noem hem Jah, anderen noemen hem Jezus en weer anderen Allah. Als je het over godsdienst hebt moet je altijd uitkijken want bij veel mensen ligt dat onderwerp zeer gevoelig, maar met een stelling als Jah Is Real provoceer ik niemand."
In 2007 ging je als speciale gezant voor de Verenigde Naties naar Kenia. Hoe kwam die missie tot stand en wat heeft jouw aanwezigheid uiteindelijk opgeleverd? Burning Spear was ook de bijnaam van de eerste Keniaanse president Yomo Kenyatta, dus symbolisch was je bezoek alvast genoeg.
Burning Spear: "Mijn vrouw kreeg op een bepaald moment een telefoontje van een vertegenwoordiger van de Verenigde Naties met de vraag of ik het zag zitten om naar Kenia af te reizen. In 2007 ging dat land door een periode van oproer (Na de verkiezingen van 2007 braken her en der in Kenia onlusten uit die al snel ontaarden in geweld. Zowat 1000 mensen verloren het leven en 600000 Kenianen gingen op de vlucht. De verkiezingsonlusten rakelden ook oude geschillen over landeigendom en - verdeling terug op, iets wat ook al bij de verkiezingen in 1992 en 1997 gebeurd was. Honderdduizenden Kenianen werden bij de onlusten van hun land verdreven en gedwongen zich elders in het land te vestigen. Een groep eminente Afrikanen onder leiding van oud-secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Kofi Annan, wisten uiteindelijk de partijen terug rond de tafel te krijgen, red.) en mijn aanwezigheid en het concert dat ik er gaf zorgden toch voor enige kalmte in de storm. Het concert creëerde terug eenheid onder de Kenianen en zorgde voor een kortstondig moment van vrede. De verdeeldheid tussen mensen die trachten samen te leven wordt dikwijls gecreëerd om politieke redenen en ik hoop dat ik bijgedragen heb om dat aan de Keniaanse bevolking duidelijk te maken."
Je haalde net al aan hoe belangrijk vrijheid en onafhankelijkheid voor jou zijn en het lijkt dan ook niet meer dan gepast dat je het Festival van de Vrijheid mag afsluiten.
Burning Spear: "(lacht) Ik ben een onafhankelijk artiest die het vaak heeft over vrijheid en onafhankelijkheid en aangezien dit festival die onderwerpen ook genegen is, is er geen betere link denkbaar. Vrijheid is niet iets dat je zomaar kan verwerven; je moet er heel hard voor werken. Je moet je onafhankelijkheid claimen en de juiste argumenten hebben om ze te verdedigen. Absoluut vrij zijn is zeker geen makkie!"