Interview met Kel Assouf @ AB
Met Tikounen heeft Kel Assouf weer voor een heerlijk schijfje vol stevige woestijnrock gezorgd. Wij zagen hen live aan het werk in de AB Club waar we ook even de tijd namen om bandleider Anana Harouna aan enkele vragen te onderwerpen. Veel excuses om hen deze zomer niet aan het werk te zien hebt u trouwens niet, want Kel Assouf staat de komende maanden onder andere op het Wereldfeest (28 mei, Leuven), op Couleur Café (2 juli, Brussel) en in Openluchttheater Rivierenhof (12 augustus, Deurne)!
Anana, hoe komt een Toeareg uit Niger in godsnaam in België terecht?
Anana Harouna: "Dankzij de ondoorgrondelijke wegen van de liefde! (lacht) Mijn ex-vrouw is Belgische. Ik was hier trouwens ook al eerder geweest, maar toen nog gewoon als toerist. Mijn ex-vrouw heb ik echter niet hier, maar op een festival in Niger ontmoet. Aanvankelijk was het mijn bedoeling om mijn tijd tussen België en Niger te verdelen, maar toen in 2007 de politieke situatie in mijn thuisland verslechterde heb ik maar besloten om voorlopig niet terug te keren. Ondertussen heb ik hier drie dochters rondlopen die stuk voor stuk in België geboren zijn en is dit land dus onlosmakelijk deel beginnen uit te maken van mijn identiteit. Nu ben ik een Belg als ik in Niger ben en een Nigerees als ik in België ben!"
Hoe diepgeworteld in de Toearegcultuur is de muziek zoals jullie die spelen?
Anana Harouna: "De Toeareg-muziek die ondertussen populair is in het westen, is eigenlijk een vrij recent gegeven. De wortels van deze sound liggen in de jaren tachtig van de vorige eeuw toen heel wat jonge Toearegs in Libië en Algerije terechtkwamen en daar de elektrische gitaar ontdekten. Het waren onze broeders van Tinariwen die deze sound voor het eerst gingen commercialiseren en in hun spoor zijn talloze andere groepen gevolgd."
Op Tin Hinane waren nog invloeden uit genres als reggae en afrobeat te horen, maar voor Tikounen hebben jullie duidelijk voor stevige rock gekozen.
Anana Harouna: "We hebben getracht om Tikounen een stevig rockgeluid te geven, geïnspireerd op de sound van groepen zoals Led Zeppelin. Ik hoop dat onze sound zal blijven evolueren en dat we zo ook een meer divers publiek kunnen aantrekken. De stevige sound van de nummers op Tikounen is ook ons antwoord op de realiteit van vandaag; de samenleving is heel onrustig en gewelddadig geworden en om die negativiteit wat te counteren, heb je luide en energieke muziek nodig. Muziek is en blijft toch een medium dat mensen samenbrengt. Die sound is trouwens grotendeels de verdienste van Soufian Ben Youssef, een Tunesische producer die ondertussen ook deel uitmaakt van de band. Het eerst nummer dat we samen opnamen was Azawad. Ik vond Soufian's manier van werken meteen geweldig en zo is langzaamaan ook het idee gerijpt om samen een album op te nemen."
Nog een leuke verandering is de toevoeging van Toulou Kiki, die met haar aanwezigheid voor een vrouwelijke toets in de line-up van de band zorgt.
Anana Harouna: "Toulou is mijn nicht. We zijn beginnen samenwerken na de releases van Tin Hinane. Ik vind zelf dat ze een heel mooie stem heeft en je mag ook niet vergeten dat vrouwen een heel belangrijke plaats innemen in de muziekcultuur van de Toeareg. Sterker zelfs: de Toeareg-vrouwen liggen zelfs aan de basis van onze muziekcultuur, want oorspronkelijk waren zij het die traditionele instrumenten zoals de zar of de tinde bespeelden, terwijl de mannen dansten. Het was pas toen de elektrische gitaar haar intrede deed dat de focus zich naar de mannen verlegde. Veel Tuareg beschouwen Tin Hinan als hun oermoeder en in de band vertegenwoordigt Toulou nu die matriarchale kant van onze cultuur."
De nummers van Kel Assouf zitten boordevol boodschappen en geschiedenis, maar jullie zingen in het Tamasheq. Hoe slaag je er dan toch in om het westerse publiek te laten begrijpen waar het over gaat?
Anana Harouna: "Onze albums bevatten altijd vertalingen van de songteksten, maar daarnaast denk ik dat dat stukje mystiek en exotisme dat ontstaat wanneer je muziek hoort in een taal die je niet meteen begrijpt mensen net kan prikkelen om op zoek te gaan naar meer informatie. Die uitwisseling van culturen is voor altijd een grote motivatie geweest. In dezelfde lijn heb ik een aantal jaar geleden Nomad's Land georganiseerd, een festival met als doel het samenbrengen en voorstellen van verschillende nomadenvolkeren door middel van concerten, debatten en documentaires. Ik houd ervan om anderen te ontmoeten en ideeën uit te wisselen en dat tracht ik dus ook met mijn muziek te doen."
Kan je tot slot de huidige situatie van de Toeareg in Niger eens schetsen?
Anana Harouna: "Op dit moment is de situatie voor de Toeareg in Niger min of meer stabiel. Bij de laatste verkiezingen behoorden ook een aantal Toereg bij de verkozenen en dus lijkt de ontvoogdingsstrijd van de Toeareg zich te verleggen van een gewapend conflict naar een democratisch proces. Er is nu zelfs een Toeareg-partij, het MDR of Mouvement Démocratique pour le Renouveau. Zij krijgen massaal steun van de jongere generatie Toearegs. Toch mogen we niet vergeten dat het democratiseringsproces in veel Afrikaanse landen nog in de kinderschoenen staat. In het noorden van Mali echter, is de situatie een stuk gecompliceerder omdat er in Azawad, het gebied dat door de Toearegrebellen wordt opgeëist, ook een boel economische belangen spelen omdat er petroleum en uranium gevonden werden. Daarnaast zijn er dan ook nog eens de fundamentalisten van Ansar Dine die de regio blijven terroriseren. Dat alles maakt dat de situatie er zeker niet gemakkelijker op geworden is. De Toeareg hebben zeker niet de intentie om een eigen staat op te richten, maar streven naar een federalistisch model met ruime autonomie zoals dat hier in België of in Zwitserland ook bestaat. Het conflict sleept al jaren aan en we hopen dan ook dat de internationale gemeenschap nu eindelijk een oplossing kan vinden."
Anana Harouna: "Dankzij de ondoorgrondelijke wegen van de liefde! (lacht) Mijn ex-vrouw is Belgische. Ik was hier trouwens ook al eerder geweest, maar toen nog gewoon als toerist. Mijn ex-vrouw heb ik echter niet hier, maar op een festival in Niger ontmoet. Aanvankelijk was het mijn bedoeling om mijn tijd tussen België en Niger te verdelen, maar toen in 2007 de politieke situatie in mijn thuisland verslechterde heb ik maar besloten om voorlopig niet terug te keren. Ondertussen heb ik hier drie dochters rondlopen die stuk voor stuk in België geboren zijn en is dit land dus onlosmakelijk deel beginnen uit te maken van mijn identiteit. Nu ben ik een Belg als ik in Niger ben en een Nigerees als ik in België ben!"
Hoe diepgeworteld in de Toearegcultuur is de muziek zoals jullie die spelen?
Anana Harouna: "De Toeareg-muziek die ondertussen populair is in het westen, is eigenlijk een vrij recent gegeven. De wortels van deze sound liggen in de jaren tachtig van de vorige eeuw toen heel wat jonge Toearegs in Libië en Algerije terechtkwamen en daar de elektrische gitaar ontdekten. Het waren onze broeders van Tinariwen die deze sound voor het eerst gingen commercialiseren en in hun spoor zijn talloze andere groepen gevolgd."
Op Tin Hinane waren nog invloeden uit genres als reggae en afrobeat te horen, maar voor Tikounen hebben jullie duidelijk voor stevige rock gekozen.
Anana Harouna: "We hebben getracht om Tikounen een stevig rockgeluid te geven, geïnspireerd op de sound van groepen zoals Led Zeppelin. Ik hoop dat onze sound zal blijven evolueren en dat we zo ook een meer divers publiek kunnen aantrekken. De stevige sound van de nummers op Tikounen is ook ons antwoord op de realiteit van vandaag; de samenleving is heel onrustig en gewelddadig geworden en om die negativiteit wat te counteren, heb je luide en energieke muziek nodig. Muziek is en blijft toch een medium dat mensen samenbrengt. Die sound is trouwens grotendeels de verdienste van Soufian Ben Youssef, een Tunesische producer die ondertussen ook deel uitmaakt van de band. Het eerst nummer dat we samen opnamen was Azawad. Ik vond Soufian's manier van werken meteen geweldig en zo is langzaamaan ook het idee gerijpt om samen een album op te nemen."
Nog een leuke verandering is de toevoeging van Toulou Kiki, die met haar aanwezigheid voor een vrouwelijke toets in de line-up van de band zorgt.
Anana Harouna: "Toulou is mijn nicht. We zijn beginnen samenwerken na de releases van Tin Hinane. Ik vind zelf dat ze een heel mooie stem heeft en je mag ook niet vergeten dat vrouwen een heel belangrijke plaats innemen in de muziekcultuur van de Toeareg. Sterker zelfs: de Toeareg-vrouwen liggen zelfs aan de basis van onze muziekcultuur, want oorspronkelijk waren zij het die traditionele instrumenten zoals de zar of de tinde bespeelden, terwijl de mannen dansten. Het was pas toen de elektrische gitaar haar intrede deed dat de focus zich naar de mannen verlegde. Veel Tuareg beschouwen Tin Hinan als hun oermoeder en in de band vertegenwoordigt Toulou nu die matriarchale kant van onze cultuur."
De nummers van Kel Assouf zitten boordevol boodschappen en geschiedenis, maar jullie zingen in het Tamasheq. Hoe slaag je er dan toch in om het westerse publiek te laten begrijpen waar het over gaat?
Anana Harouna: "Onze albums bevatten altijd vertalingen van de songteksten, maar daarnaast denk ik dat dat stukje mystiek en exotisme dat ontstaat wanneer je muziek hoort in een taal die je niet meteen begrijpt mensen net kan prikkelen om op zoek te gaan naar meer informatie. Die uitwisseling van culturen is voor altijd een grote motivatie geweest. In dezelfde lijn heb ik een aantal jaar geleden Nomad's Land georganiseerd, een festival met als doel het samenbrengen en voorstellen van verschillende nomadenvolkeren door middel van concerten, debatten en documentaires. Ik houd ervan om anderen te ontmoeten en ideeën uit te wisselen en dat tracht ik dus ook met mijn muziek te doen."
Kan je tot slot de huidige situatie van de Toeareg in Niger eens schetsen?
Anana Harouna: "Op dit moment is de situatie voor de Toeareg in Niger min of meer stabiel. Bij de laatste verkiezingen behoorden ook een aantal Toereg bij de verkozenen en dus lijkt de ontvoogdingsstrijd van de Toeareg zich te verleggen van een gewapend conflict naar een democratisch proces. Er is nu zelfs een Toeareg-partij, het MDR of Mouvement Démocratique pour le Renouveau. Zij krijgen massaal steun van de jongere generatie Toearegs. Toch mogen we niet vergeten dat het democratiseringsproces in veel Afrikaanse landen nog in de kinderschoenen staat. In het noorden van Mali echter, is de situatie een stuk gecompliceerder omdat er in Azawad, het gebied dat door de Toearegrebellen wordt opgeëist, ook een boel economische belangen spelen omdat er petroleum en uranium gevonden werden. Daarnaast zijn er dan ook nog eens de fundamentalisten van Ansar Dine die de regio blijven terroriseren. Dat alles maakt dat de situatie er zeker niet gemakkelijker op geworden is. De Toeareg hebben zeker niet de intentie om een eigen staat op te richten, maar streven naar een federalistisch model met ruime autonomie zoals dat hier in België of in Zwitserland ook bestaat. Het conflict sleept al jaren aan en we hopen dan ook dat de internationale gemeenschap nu eindelijk een oplossing kan vinden."