Interview met Seun Kuti op Festival Mundial
Gekleed in de strakke seventies pakken die ook al zijn vader kenmerkten en geruggensteund door Egypt 80, lijkt Seun Kuti de reïncarnatie van afrobeat-god Fela Kuti zelve. Dat is natuurlijk geen lichte erfenis, maar Fela's jongste zoon lijkt er toch mee weg te komen. We troffen hem feestend na een stomende set op Festival Mundial — wat hij afgelopen week tot onze vreugde glorieus herhaalde in de Anciènne Belgique — en stelden hem enkele prangende vragen over het hoe en waarom van zijn muziek.
Seun, ik wil graag beginnen met de meest voor de hand liggende vraag. Wat kan je ons vertellen over de muziek die jij brengt.
Seun Kuti: "Ik speel afrobeat en als je mij zou vragen: 'Wat is dat dan afrobeat?', zou ik antwoorden dat het meer dan een muziekgenre is, het is een beweging die werd opgericht voor de emancipatie van het zwarte ras. Muzikaal gezien is het een mengeling van oude Afrikaanse ritmes met invloeden uit funk en jazz."
Meer dan enige ander Afrikaans muziekgenre heeft afrobeat een revolutionaire, sociale boodschap. Is dat iets typisch Nigeriaans?
Seun Kuti: Nee, ik denk niet dat dat typisch Nigeriaans is, het is iets dat in heel Afrika gevoeld wordt. Ivoorkust heeft Tiken Jah Fakoly en Senegal heeft Youssou N'Dour, die, elk op hun eigen manier, ook een revolutionaire boodschap uitdragen. Dat gezegd zijnde denk ik wel dat afrobeat het enige genre is dat expliciet met dit doel voor ogen gecreëerd werd. Op mijn album staat één nummer, Fire Dance, dat eigenlijk meer om te dansen dan inhoudelijk is, maar met alles wat er in Afrika gaande is zie ik mezelf eerlijk gezegd niet constant over liefde en geluk zingen."
Je kan geen artikel over afrobeat lezen of James Brown wordt wel ergens vermeld. Hoe groot is zijn invloed op het genre geweest?
Seun Kuti: "Ik den dat het wat verdeeld was tussen hem en mijn vader. Ze hebben eigenlijk elkaar beïnvloed. Als je een biografie over James Brown leest zal mijn vader waarschijnlijk vermeld worden en omgekeerd."
Je bent de zoon van de legendarische cultfiguur in de afrobeat, Fela Anikulapo Kuti. Hoe herinner jij je vader persoonlijk?
Seun Kuti: "Mijn pa was eigenlijk geen vader in de strikte zin van het woord. Hij geloofde niet in het bevelen van zijn kinderen, maar was overtuigd dat ze wel hun eigen beslissingen konden nemen. Ik denk dat ik hem nog het meest herinner als een soort van beste vriend."
Ik zie dat je een joint vasthebt, iets waar je vader geloof ik ook niet vies van was.
Seun Kuti: "De Kutis houden van alles wat natuurlijk is! (lacht) Ik ben nu in Nederland dus ik kan zelfs over joints spreken in een interview; het wordt hoog tijd dat de rest van de wereld eens gelijke tred haalt met dit land!"
Op zijn geheel eigen wijze was je vader ook politiek actief. Op een bepaald moment heeft hij zelf zijn eigen onafhankelijke republiek uitgeroepen (In 1970 riep Fela Kuti de onafhankelijkheid van zijn zogenaamde Kalakuta Republic uit. Het gemeenschappelijke en ommuurde complex dat werd bewoond door Fela en zijn familie en zijn bandleden omvatte onder andere een muziekstudio en fungeerde als een gratis gezondheidscentrum en was gelegen aan 14 Agege Motor Road in Mushin, Lagos, red.). Hoe sta jij tegenover zijn filosofie?
Seun Kuti: "Ik geloof sterk in de fundamentele gelijkheid van alle mensen, maar zelfs in het dierenrijk bestaan er zekere hiërarchieën. Ik geloof nog steeds in leiders. The problem in Africa is we don't have leaders, we only have rulers, the difference being that a leader cares for his people and a ruler scares his people!"
Nu is er ook eindelijk je debuut Many Things. Een belangrijke stap in je carrière?
Seun Kuti: "Commercieel gesproken wil elke artiest zijn muziek het liefst over de hele wereld verspreid zien, dus ik denk dat je dit inderdaad wel als een mijlpaal in mijn carrière mag zien."
In een van de nummers op het album, Mosquito Song, heb je het over de problemen die het afrikaanse continent ondervind in de strijd tegen malaria. Een tijdje geleden heb je ook je steun betuigd aan het malariaproject van Youssou N'Dour (Het eerste Roll Back Malaria Concert vond plaats in het Iba Mar Diop stadium in Senegal op 12 en 13 maart 2005. Met het concert wou Youssou N'Dour de problematiek van de ziekte meer onder de aandacht brengen om uiteindelijk tot betere preventiestrategien en behandelingen te komen. Gedurende twee dagen verzamelde het kruim van de Afrikaanse muziekwereld om het beste van zichzelf te geven, red.). Denk je dat het westen de impact van de ziekte onderschat? Wij lijken het wat Afrika betreft enkel over AIDS te hebben.
Seun Kuti: "Inderdaad! Iedereen heeft het alsmaar over AIDS omdat dat een makkelijke manier is om geld van het westen los te krijgen, maar malaria is verantwoordelijk voor een veelvoud van de slachtoffers die AIDS maakt en de ziekte doet het dan ook nog eens in een fractie van de tijd! Elk half uur verliest Afrika 3000 (!) kinderlevens aan malaria; als je weet dat de ziekte kan behandeld worden met een geneesmiddel dat nog geen 5 dollar kost is dat toch wraakroepend!"
Kan je als afsluiter misschien nog eens snel in een paar woorden samenvatten wie Seun Kuti eigenlijk is?
Seun Kuti: "In een paar woorden? Een echt aparte kerel! (lacht)"
Seun Kuti: "Ik speel afrobeat en als je mij zou vragen: 'Wat is dat dan afrobeat?', zou ik antwoorden dat het meer dan een muziekgenre is, het is een beweging die werd opgericht voor de emancipatie van het zwarte ras. Muzikaal gezien is het een mengeling van oude Afrikaanse ritmes met invloeden uit funk en jazz."
Meer dan enige ander Afrikaans muziekgenre heeft afrobeat een revolutionaire, sociale boodschap. Is dat iets typisch Nigeriaans?
Seun Kuti: Nee, ik denk niet dat dat typisch Nigeriaans is, het is iets dat in heel Afrika gevoeld wordt. Ivoorkust heeft Tiken Jah Fakoly en Senegal heeft Youssou N'Dour, die, elk op hun eigen manier, ook een revolutionaire boodschap uitdragen. Dat gezegd zijnde denk ik wel dat afrobeat het enige genre is dat expliciet met dit doel voor ogen gecreëerd werd. Op mijn album staat één nummer, Fire Dance, dat eigenlijk meer om te dansen dan inhoudelijk is, maar met alles wat er in Afrika gaande is zie ik mezelf eerlijk gezegd niet constant over liefde en geluk zingen."
Je kan geen artikel over afrobeat lezen of James Brown wordt wel ergens vermeld. Hoe groot is zijn invloed op het genre geweest?
Seun Kuti: "Ik den dat het wat verdeeld was tussen hem en mijn vader. Ze hebben eigenlijk elkaar beïnvloed. Als je een biografie over James Brown leest zal mijn vader waarschijnlijk vermeld worden en omgekeerd."
Je bent de zoon van de legendarische cultfiguur in de afrobeat, Fela Anikulapo Kuti. Hoe herinner jij je vader persoonlijk?
Seun Kuti: "Mijn pa was eigenlijk geen vader in de strikte zin van het woord. Hij geloofde niet in het bevelen van zijn kinderen, maar was overtuigd dat ze wel hun eigen beslissingen konden nemen. Ik denk dat ik hem nog het meest herinner als een soort van beste vriend."
Ik zie dat je een joint vasthebt, iets waar je vader geloof ik ook niet vies van was.
Seun Kuti: "De Kutis houden van alles wat natuurlijk is! (lacht) Ik ben nu in Nederland dus ik kan zelfs over joints spreken in een interview; het wordt hoog tijd dat de rest van de wereld eens gelijke tred haalt met dit land!"
Op zijn geheel eigen wijze was je vader ook politiek actief. Op een bepaald moment heeft hij zelf zijn eigen onafhankelijke republiek uitgeroepen (In 1970 riep Fela Kuti de onafhankelijkheid van zijn zogenaamde Kalakuta Republic uit. Het gemeenschappelijke en ommuurde complex dat werd bewoond door Fela en zijn familie en zijn bandleden omvatte onder andere een muziekstudio en fungeerde als een gratis gezondheidscentrum en was gelegen aan 14 Agege Motor Road in Mushin, Lagos, red.). Hoe sta jij tegenover zijn filosofie?
Seun Kuti: "Ik geloof sterk in de fundamentele gelijkheid van alle mensen, maar zelfs in het dierenrijk bestaan er zekere hiërarchieën. Ik geloof nog steeds in leiders. The problem in Africa is we don't have leaders, we only have rulers, the difference being that a leader cares for his people and a ruler scares his people!"
Nu is er ook eindelijk je debuut Many Things. Een belangrijke stap in je carrière?
Seun Kuti: "Commercieel gesproken wil elke artiest zijn muziek het liefst over de hele wereld verspreid zien, dus ik denk dat je dit inderdaad wel als een mijlpaal in mijn carrière mag zien."
In een van de nummers op het album, Mosquito Song, heb je het over de problemen die het afrikaanse continent ondervind in de strijd tegen malaria. Een tijdje geleden heb je ook je steun betuigd aan het malariaproject van Youssou N'Dour (Het eerste Roll Back Malaria Concert vond plaats in het Iba Mar Diop stadium in Senegal op 12 en 13 maart 2005. Met het concert wou Youssou N'Dour de problematiek van de ziekte meer onder de aandacht brengen om uiteindelijk tot betere preventiestrategien en behandelingen te komen. Gedurende twee dagen verzamelde het kruim van de Afrikaanse muziekwereld om het beste van zichzelf te geven, red.). Denk je dat het westen de impact van de ziekte onderschat? Wij lijken het wat Afrika betreft enkel over AIDS te hebben.
Seun Kuti: "Inderdaad! Iedereen heeft het alsmaar over AIDS omdat dat een makkelijke manier is om geld van het westen los te krijgen, maar malaria is verantwoordelijk voor een veelvoud van de slachtoffers die AIDS maakt en de ziekte doet het dan ook nog eens in een fractie van de tijd! Elk half uur verliest Afrika 3000 (!) kinderlevens aan malaria; als je weet dat de ziekte kan behandeld worden met een geneesmiddel dat nog geen 5 dollar kost is dat toch wraakroepend!"
Kan je als afsluiter misschien nog eens snel in een paar woorden samenvatten wie Seun Kuti eigenlijk is?
Seun Kuti: "In een paar woorden? Een echt aparte kerel! (lacht)"