Interview met Imperial Tiger Orchestra @ Espace Senghor
Imperial Tiger Orchestra: een bende jonge Zwitsers die zich aan een Ethiopisch repertoire wagen? Wij waren alvast overtuigd die avond in de Brusselse Espace Senghor en dan willen wij natuurlijk graag een woordje uitleg; een gesprek met trompettist en bandleider Raphaël Anker!
Raphaël, hoe komt een groepje jonge Zwitserse muzikanten erbij om Ethiopische muziek te gaan spelen?
Raphaël Anker (trompet): "Ik heb de band destijds opgericht en dat kwam eigenlijk omdat ik destijds een vriend had die door Egypte, Yemen en Djibouti getrokken was en terugkeerde met een zak vol muziekcassettes. Toen ik die Ethiopische muziek voor het eerst hoorde, ging er een wereld voor mij open. Ik ben verder gaan zoeken en heb zo de Ethiopiques reeks van Francis Falceto op Buda Records ontdekt. Met Imperial Tiger Orchestra leggen we vooral de nadruk op de Ethiopische muziek van eind jaren zestig en begin jaren zeventig van de vorige eeuw; muziek die een beetje de Ethiopische versie is van wat wij soul noemen. Het verhaal wil dat de gouden jaren van de Ethiopische muziek abrupt tot een eind kwamen toen keizer Haile Selassie werd afgezet (Haile Selassie werd onttroond op 12 september 1974 na een coup van een 120-tal militairen verenigd in de Derg; onder hen bevonden zich onder andere Aman Mikael Andom, het eerste staatshoofd van Ethiopië na de coup, Tafari Bente, opvolger van Andom en vermoord in 1977 et Mengistu Haile Maryam, die vanaf 1977 de sterke man van Ethiopië zou worden, red.). Zoals overal elders in de jaren zestig begon ook de Ethiopische jeugd zich te emanciperen. Onder het dictatoriale regime van Mengistu en de Derg, werd een avondklok ingevoerd en dat betekende meteen het einde voor de grote orkesten. Ondergronds bleef een kleine groep muzikanten gelukkig verder werken, maar ze moesten het natuurlijk doen met de middelen die ze hadden en het is in die periode dat de ritmeboxen en synthesizers hun intrede deden in de Ethiopische muziek. Daarnaast heb je ook nog steeds een hele keur aan traditionele muziekgenres, iets waar we met ons derde album trouwens meer op zullen focussen. Ethiopië telt meer dan zeventig verschillende culturen, elk met zijn eigen ritmes en dansen; er valt voor ons dus nog heel wat te verkennen en ontdekken!"
Naast de krar gebruiken jullie ook Ethiopische percussie.
Raphaël Anker: "Ja, dat noemt men "kebero" en wordt zowat in heel Ethiopië gebruikt. Kort samengevat zijn het gewoon vier tomtoms: een bas, een medium en twee high-toms. Normaal gesproken wordt de kebero zittend en iets langzamer gespeeld dan je bij ons hoort."
Gebruiken jullie die instrumenten al van in het begin?
Raphaël Anker: "Neen, we hebben ze langzaamaan geïntroduceerd. De kebero hebben we in Addis Abeba gekocht. Voor onze twee eerste albums hebben we samengewerkt met Jeroen Visser, een Nederlandse muzikant die samen met The Ex een album heeft opgenomen waarop ook een aantal Ethiopische muzikanten meespelen (Moa Anbessa, 2006, red.); eentje daarvan was Getachew Mekurya en een ander was de bekende krar-meester Mesele Asmamaw. Toen wij in Ethiopië waren hebben we ook met hem samengespeeld en hij heeft Cyril (Mailas, red.), onze gitarist, warm gemaakt voor dit bijzondere instrument."
Alle nummers die jullie spelen zijn instrumentaal. In Frankrijk heb je Badume Band die vaak met Ethiopische vocalisten werken. Zegt die manier van werken jullie niets?
Raphaël Anker: "Wij hebben dat zelf ook al een paar keer gedaan. De vorige keer dat we in België waren, speelden we samen met Bethlehem Dagnachew, een jonge Ethiopische zangeres. Het ene sluit het andere zeker niet uit."
Zijn alle nummers in jullie repertoire covers van bestaande Ethiopische nummers?
Raphaël Anker: "Ja, absoluut. Sommige nummers herwerken we en onze versie lijkt dan vaak helemaal niet meer op het origineel, maar bij de meeste nummers blijven we toch vrij trouw aan de originele versie."
Hoe gaan jullie naar die originele versies op zoek?
Raphaël Anker: "We hebben een hoop muziekcassettes mee teruggebracht uit Ethiopië en andere nummers hebben we gewoon op het internet gevonden."
Ik stelde die vraag omdat Ethiopisch vinyl wel eens het zwarte goud genoemd wordt vanwege de hoge prijzen die ervoor neergeteld worden.
Raphaël Anker: "We hebben het geluk gehad om tijdens ons bezoek aan Ethiopië nog een hele stapel singles op de kop te kunnen tikken, want Ethiopisch vinyl is inderdaad niet gemakkelijk meer te vinden."
Ben ik goed geïnformeerd als ik zeg dat het Francis Falceto was die jullie heeft uitgenodigd om in Ethiopië te komen spelen?
Raphaël Anker: "Dat klopt, ja. Ik had hem gecontacteerd en hij is dan eens een keertje naar één van onze concerten in Parijs komen kijken. Het moet hem bevallen zijn, want meteen daarna heeft hij ons uitgenodigd om te komen spelen op het Festival des Musiques Ethiopiennes in Addis Abeba. We hebben daar vijf of zes concerten gegeven op verschillende locaties."
Hoe reageerden de Ethiopiërs op het groepje westerlingen dat hun muziek speelde?
Raphaël Anker: "Van wat ik er kon uit opmaken denk ik dat de meesten het wel flatterend vonden dat mensen van een heel andere cultuur hun muziek speelden. Om eerlijk te zijn was ik tijdens de eerste concerten in Addis best zenuwachtig omdat ik totaal niet wist aan wat ik me moest verwachten. Toen we in de Azmari Betoch (Een azmari is een Ethiopische zanger/muzikant, vergelijkbaar met de West-Afrikaanse griot en kan zowel een man als een vrouw zijn, red.) terechtkwamen en met echte traditionele muzikanten moesten samenspelen, was hun respect wellicht nog een groter compliment dan het applaus van het publiek."
Het eerste deel van jullie bandnaam, Imperial Tiger Orchestra, lijkt me een eerbetoon aan de grote orkesten uit de tijd van Haile Selassie, maar bij mijn weten zijn er geen tijgers in Afrika?
Raphaël Anker: "Achter die bandnaam gaat eigenlijk een heel verhaal schuil. Het officiële orkest van Haile Selassie was het Imperial Bodyguard Orchestra en zoals je net al zei is onze naam een soort van hommage aan die band. Verder wordt Ethiopië vaak gesymboliseerd door de leeuw, "anbessa" in het Amhaars, maar aangezien wij geen Ethiopiërs zijn, hebben wij daar met een knipoog een tijger van gemaakt. Die tijger is trouwens ook een verwijzing naar een scene uit een film van Monty Python (The Meaning Of Life, 1983, red.)."
Jammer genoeg wordt Ethiopië nog steeds vaak vereenzelvigd met de grote hongersnoden die het land in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw teisterden. Als ik je zou vragen om dat beeld wat bij te stellen, wat zou je onze lezers dan willen meegeven over Ethiopië?
Raphaël Anker: "Ethiopië is een land met een heel open bevolking en een zeer rijke geschiedenis en cultuur. Tegelijk is Ethiopië een waar mozaïek van verschillende culturen en ook geografisch is het een zeer divers land, met landschappen gaande van woestijnen over plateaus tot hooggebergte. Ethiopië is een fascinerende plek die je absoluut gezien moet hebben!"
Raphaël Anker (trompet): "Ik heb de band destijds opgericht en dat kwam eigenlijk omdat ik destijds een vriend had die door Egypte, Yemen en Djibouti getrokken was en terugkeerde met een zak vol muziekcassettes. Toen ik die Ethiopische muziek voor het eerst hoorde, ging er een wereld voor mij open. Ik ben verder gaan zoeken en heb zo de Ethiopiques reeks van Francis Falceto op Buda Records ontdekt. Met Imperial Tiger Orchestra leggen we vooral de nadruk op de Ethiopische muziek van eind jaren zestig en begin jaren zeventig van de vorige eeuw; muziek die een beetje de Ethiopische versie is van wat wij soul noemen. Het verhaal wil dat de gouden jaren van de Ethiopische muziek abrupt tot een eind kwamen toen keizer Haile Selassie werd afgezet (Haile Selassie werd onttroond op 12 september 1974 na een coup van een 120-tal militairen verenigd in de Derg; onder hen bevonden zich onder andere Aman Mikael Andom, het eerste staatshoofd van Ethiopië na de coup, Tafari Bente, opvolger van Andom en vermoord in 1977 et Mengistu Haile Maryam, die vanaf 1977 de sterke man van Ethiopië zou worden, red.). Zoals overal elders in de jaren zestig begon ook de Ethiopische jeugd zich te emanciperen. Onder het dictatoriale regime van Mengistu en de Derg, werd een avondklok ingevoerd en dat betekende meteen het einde voor de grote orkesten. Ondergronds bleef een kleine groep muzikanten gelukkig verder werken, maar ze moesten het natuurlijk doen met de middelen die ze hadden en het is in die periode dat de ritmeboxen en synthesizers hun intrede deden in de Ethiopische muziek. Daarnaast heb je ook nog steeds een hele keur aan traditionele muziekgenres, iets waar we met ons derde album trouwens meer op zullen focussen. Ethiopië telt meer dan zeventig verschillende culturen, elk met zijn eigen ritmes en dansen; er valt voor ons dus nog heel wat te verkennen en ontdekken!"
Naast de krar gebruiken jullie ook Ethiopische percussie.
Raphaël Anker: "Ja, dat noemt men "kebero" en wordt zowat in heel Ethiopië gebruikt. Kort samengevat zijn het gewoon vier tomtoms: een bas, een medium en twee high-toms. Normaal gesproken wordt de kebero zittend en iets langzamer gespeeld dan je bij ons hoort."
Gebruiken jullie die instrumenten al van in het begin?
Raphaël Anker: "Neen, we hebben ze langzaamaan geïntroduceerd. De kebero hebben we in Addis Abeba gekocht. Voor onze twee eerste albums hebben we samengewerkt met Jeroen Visser, een Nederlandse muzikant die samen met The Ex een album heeft opgenomen waarop ook een aantal Ethiopische muzikanten meespelen (Moa Anbessa, 2006, red.); eentje daarvan was Getachew Mekurya en een ander was de bekende krar-meester Mesele Asmamaw. Toen wij in Ethiopië waren hebben we ook met hem samengespeeld en hij heeft Cyril (Mailas, red.), onze gitarist, warm gemaakt voor dit bijzondere instrument."
Alle nummers die jullie spelen zijn instrumentaal. In Frankrijk heb je Badume Band die vaak met Ethiopische vocalisten werken. Zegt die manier van werken jullie niets?
Raphaël Anker: "Wij hebben dat zelf ook al een paar keer gedaan. De vorige keer dat we in België waren, speelden we samen met Bethlehem Dagnachew, een jonge Ethiopische zangeres. Het ene sluit het andere zeker niet uit."
Zijn alle nummers in jullie repertoire covers van bestaande Ethiopische nummers?
Raphaël Anker: "Ja, absoluut. Sommige nummers herwerken we en onze versie lijkt dan vaak helemaal niet meer op het origineel, maar bij de meeste nummers blijven we toch vrij trouw aan de originele versie."
Hoe gaan jullie naar die originele versies op zoek?
Raphaël Anker: "We hebben een hoop muziekcassettes mee teruggebracht uit Ethiopië en andere nummers hebben we gewoon op het internet gevonden."
Ik stelde die vraag omdat Ethiopisch vinyl wel eens het zwarte goud genoemd wordt vanwege de hoge prijzen die ervoor neergeteld worden.
Raphaël Anker: "We hebben het geluk gehad om tijdens ons bezoek aan Ethiopië nog een hele stapel singles op de kop te kunnen tikken, want Ethiopisch vinyl is inderdaad niet gemakkelijk meer te vinden."
Ben ik goed geïnformeerd als ik zeg dat het Francis Falceto was die jullie heeft uitgenodigd om in Ethiopië te komen spelen?
Raphaël Anker: "Dat klopt, ja. Ik had hem gecontacteerd en hij is dan eens een keertje naar één van onze concerten in Parijs komen kijken. Het moet hem bevallen zijn, want meteen daarna heeft hij ons uitgenodigd om te komen spelen op het Festival des Musiques Ethiopiennes in Addis Abeba. We hebben daar vijf of zes concerten gegeven op verschillende locaties."
Hoe reageerden de Ethiopiërs op het groepje westerlingen dat hun muziek speelde?
Raphaël Anker: "Van wat ik er kon uit opmaken denk ik dat de meesten het wel flatterend vonden dat mensen van een heel andere cultuur hun muziek speelden. Om eerlijk te zijn was ik tijdens de eerste concerten in Addis best zenuwachtig omdat ik totaal niet wist aan wat ik me moest verwachten. Toen we in de Azmari Betoch (Een azmari is een Ethiopische zanger/muzikant, vergelijkbaar met de West-Afrikaanse griot en kan zowel een man als een vrouw zijn, red.) terechtkwamen en met echte traditionele muzikanten moesten samenspelen, was hun respect wellicht nog een groter compliment dan het applaus van het publiek."
Het eerste deel van jullie bandnaam, Imperial Tiger Orchestra, lijkt me een eerbetoon aan de grote orkesten uit de tijd van Haile Selassie, maar bij mijn weten zijn er geen tijgers in Afrika?
Raphaël Anker: "Achter die bandnaam gaat eigenlijk een heel verhaal schuil. Het officiële orkest van Haile Selassie was het Imperial Bodyguard Orchestra en zoals je net al zei is onze naam een soort van hommage aan die band. Verder wordt Ethiopië vaak gesymboliseerd door de leeuw, "anbessa" in het Amhaars, maar aangezien wij geen Ethiopiërs zijn, hebben wij daar met een knipoog een tijger van gemaakt. Die tijger is trouwens ook een verwijzing naar een scene uit een film van Monty Python (The Meaning Of Life, 1983, red.)."
Jammer genoeg wordt Ethiopië nog steeds vaak vereenzelvigd met de grote hongersnoden die het land in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw teisterden. Als ik je zou vragen om dat beeld wat bij te stellen, wat zou je onze lezers dan willen meegeven over Ethiopië?
Raphaël Anker: "Ethiopië is een land met een heel open bevolking en een zeer rijke geschiedenis en cultuur. Tegelijk is Ethiopië een waar mozaïek van verschillende culturen en ook geografisch is het een zeer divers land, met landschappen gaande van woestijnen over plateaus tot hooggebergte. Ethiopië is een fascinerende plek die je absoluut gezien moet hebben!"