Milton Nascimento - Ultimo Trem
Nadat van Maria Maria, Milton Nascimento's eerste ballet uit 1976, eind vorig jaar al een vinylversie verscheen, was het eigenlijk niet meer dan logisch dat Ultimo Trem zou volgen. Na het succes van Maria Maria besloot Nascimento in 1980 opnieuw samen met Fernando Brant een ballet te componeren. Deze keer liet het duo zich inspireren door de gedwongen sluiting van een spoorlijn die verschillende dorpen en steden in het noordoosten van Minas Gerais met de oostkust van Brazilië verbond, een ballet dat al passende titel dan ook Ultimo Trem kreeg: "The military government shut down the route and the whole region began to fade away. I love train rides, but today there are almost no trains in Brazil, so when I go to the US and Europe, any time I can, I go by train. The longer the journey the better.". Het hele verhaal krijgt u trouwens nog eens samengevat in de intro van het album, Abertura: Mina. De muzikale line-up voor dit album was gelijkaardig aan die van Maria Maria, dus opnieuw Nana Vasconcelos op percussie, João Donato op toetsen en percussie, Paulo Jobim, zoon van de Braziliaanse muzieklegende Antonio Carlos Jobim, op gitaar.
In titelnummer Ultimo Trem hoort u de stem van Zezé Motta begeleid door een koor en piano, in een klaagzang over de sluiting van de lijn. Het zorgde trouwens destijds voor heel wat media-aandacht voor de sluiting van de spoorlijn, iets dat helemaal niet naar de zin was van de militaire dictatuur die het land destijds in zijn greep hield. De muzikale rode draad doorheen de composities op Ultimo Trem is Milton's en Fernando's gedeelde passie voor de geluiden en geuren van en de herinnering aan oude treinen. Zo opent A Viagem (The Trip) met het geluid van een stoomfluit - ook te horen op het einde van Bicho Homen - en imiteert Milton op zijn gitaar de cadans van een rijdende trein, een effect dat in Povo da Raça dan weer bereikt wordt met een drumritme. Tracks als E Dai? (And So What?) en Olho d'Agua (Water's Eye') waren dan weer al eerder terug te vinden op Clube Da Esquina uit 1972, maar het meest memorabele nummer uit de tracklist is zonder twijfel afsluiter Ponto De Areia (Sand Edge), dat één van Nascimento's bekendste nummers zou worden en onder andere gecoverd werd door Wayne Shorter en Earth, Wind & Fire (in een andere versie met Naná Caymmi op vocalen en ingeleid door het geluid van een zich op gang trekkende stoomtrein, ook nog elders in de tracklist terug te vinden). Als u Maria Maria kon appreciëren, mag u deze Ultimo Trem zeker niet links laten liggen, want ook dit album is een waar pareltje uit de discografie van Milton Nascimento!
www.miltonnascimento.com.br | www.faroutrecordings.com