Khöömei Beat - Changys Baglaash
Nog niet zo lang geleden was khöömei (spreek uit "her-may"), in het Westen beter bekend als Tuvaanse keelzang, niet meer dan een marginaal verschijnsel enkel nog beoefend door een kleine minderheid in een afgelegen uithoek van de voormalige Sovjetunie. Na het ineenstorten van het Oostblok en dankzij bands als Huun-Huur-Tu of Yat-Kha is het ondertussen echter een wereldwijd gekend fenomeen en regelmatig te horen in de soundtracks van films en televisiereeksen. Khöömei Beat, een vijfkoppige formatie (Aikhan Oorzhak - vocals/doshpuluur/igil, Kan-Khüler Saaya - vocals/byzaanchy/chadagan en shyngyraash, Aidyn Sedii - backing vocals/cello, Shoraan Ochur - bas/shoor-fluit en Bailak Mongush - drums/sampler/kengirge-drum), maakt deel uit van een nieuwe generatie Tuvaanse muzikanten, die hun eigen invulling geven aan de traditionele Tuvaanse muziek en naast lokale instrumenten als de byzaanchy (viersnarige viool), doshpuluur (tweesnarige luit) of igil (tweesnarige viool) ook westerse instrumenten als drums, cello en bas gebruiken.
De titel van het album laat zich vertalen als de "eenzame aankoppelpaal" en verwijst naar traditionele, vaak rijkelijk gedecoreerde, palen die gebruikt werden en worden om de paarden aan vast te maken, maar die in de Tuvaanse cultuur ook symbool staan voor familielijnen ("Zolang de aankoppelpaal blijft staan, leeft de familie door!") en mannelijkheid. In de nummers op het album snijdt Khöömei Beat thema's aan als de ongerepte natuur in Tuva ('Khemchiim', over de Khemchik-rivier) of de liefde voor hun paarden (opener Salgal Damchaan Khoomeiym, Chovulannyg Kizhi Tolu, Dorug-Daiym), maar uiten ze tegelijk hun verdriet over de oprukkende verstedelijking en het verdwijnen van hun traditionele manier van leven (afsluiter en titelnummer Changys Baglaash, Kara Daglar). Een speciale vermelding verdient nog Traditional Tuvan Khöömei waarin Aikhan Sedii de vijf verschillende keelzangstijlen demonstreert, een nummer waarmee een Tuvaanse keelzanger zijn kunnen demonstreert en dat als een ware krachttoer beschouwd wordt. Khöömei Beat bewandelt op een meesterlijke manier het slappe koord tussen Tuvaanse traditie en vernieuwing.
www.khoomeibeat.com | www.arcmusic.co.uk