Interview met Marko Markovic in CC De Warande
Wat doe je als je als muzikant al zowat alle titels en prijzen gewonnen hebt die er te winnen vallen? Voor Boban Markovic, de Servische meester van de zigeunertrompet (Golden Trumpet, First Trumpet en Best Orchestra op het Guca festival), was de keuze snel gemaakt: de fakkel doorgeven aan zijn zoon Marko. Ondertussen maakt het duo alweer enkele jaren zij aan zij de internationale podia onveilig met hun opzwepende brassbandmuziek. Bij hun recente passage in CC De Warande in Turnhout, wisten we Marko te overhalen voor een kort gesprek. Boban had die avond last van een zere keel en liet het woord graag over aan zijn zoon.
In de West-Afrikaanse griot-traditie wordt muziek van vader op zoon doorgegeven; generatie na generatie leert het zelfde instrument bespelen. Je vader en jij zijn ook beiden trompettist, bestaat er bij de Roma een gelijkaardige traditie?
Marko Markovic: "Het is niet echt een traditie als zodanig, maar het komt wel vaak voor. Ik moest niet noodzakelijk trompet leren spelen omdat mijn vader dat instrument bespeelt, maar het instrument lag me wel en omdat ik op school toch niet al te beste resultaten haalde, besloot ik me volledig op de muziek te storten. De regio in zuidoost Servië waar ik vandaan kom (het district Pčinja, red.) staat bekend om de vele muzikale zigeunerfamilies die er wonen. Het is dus zeker geen algemene Roma-traditie, maar het is wel gebruikelijk in die regio van Servië."
Boban is één van Servië’s top trompettisten. Was het een zware opgave om in zijn voetsporen te treden en zijn taak als bandleider over te nemen?
Marko Markovic: "Ja, het bracht toch heel wat druk met zich mee. Ik voelde dat al vanaf het eerste moment dat ik bij de band kwam spelen. Ik moest dezelfde obstakels overwinnen waar mijn vader, aan het begin van zijn carrière, ook had voorgestaan met voor mij wel het bijkomende feit dat ik naast mijn vader, die algemeen beschouwd wordt als één van de beste trompettisten in heel Servië, moest gaan staan. Als ik ooit mijn vader’s prestaties kan evenaren, zal ik al heel tevreden zijn; op dit ogenblik durf ik er zelfs nog niet van dromen ooit beter dan hem te worden. Het is mogelijk dat het bekende Guca festival in Dragacevo zal uitgroeien tot een wereldkampioenschap voor zigeunertrompettisten en het zou dan ook mijn ultieme droom zijn om die titel ooit te verdienen."
Het Guca festival is hier in West-Europa nog niet zo bekend. Kan je er eens wat meer over vertellen?
Marko Markovic: "Het Guca festival is voor veel Roma-muzikanten een opstapje naar internationaal succes. Succes of een titel op Guca geeft je carrière gegarandeerd een duwtje in de rug. Boban is daar een perfect voorbeeld van; als hij die titels op Guca niet gewonnen had, dan zou hij vandaag hier niet staan. Het is moeilijk om de hele Guca-vibe in woorden te vatten, je moet het eigenlijk zelf meemaken. Elk jaar komen er meer en meer mensen van overal ter wereld. Samen met het Exit festival (in Novi Sad, red.), dat zich op heel andere muziek focust, is het het grootste festival in Servië. Het zijn drie dagen van non-stop muziek en lekker eten zoals traditioneel klaargemaakt lam (Pecenje, red.) met kool (Kupus Salata, red.)."
Vind je dat jouw stijl sterk verschilt met die van je vader en zo ja, heb je dan misschien ook andere muzikale invloeden?
Marko Markovic: "Tot mijn zestiende leek mijn stijl zeer hard op die van mijn vader, want in die periode was hij mij nog heel wat belangrijke technieken aan het aanleren. Toen ik vond dat mijn niveau goed genoeg geworden was, ben ik gaan experimenteren met jazz. Ik meng jazzarrangementen met traditionele zigeunermuziek uit Servië, Bulgarije en Roemenië."
Onder invloed van deejays als Shantel of hier in België Gaetano Fabri, is de zigeunermuziek de laatste jaren enorm populair geworden. De meeste jongeren die nu wild zijn van jullie muziek spreken echter geen Romani. Is dat erg of spreekt de muziek voor zich?
Marko Markovic: "Voor het laatste album van Shantel (Disko Partizani, red.) heb ik nog alle trompetpartijen ingespeeld (lacht). Ik houd echt van de unieke manier waarop hij zigeunermuziek benadert. Dankzij mensen als Shantel bereikt onze muziek nu een publiek dat we anders nooit bereikt zouden hebben. Ik denk dat zigeunermuziek net muziek is, waarbij het niet uitmaakt of je de teksten al dan niet verstaat; ofwel snap je het, ofwel snap je het niet."
De populariteit van de muziek wil helaas niet noodzakelijk zeggen dat zigeuners nu plotseling overal beter behandeld of minder gediscrimineerd worden.
Marko Markovic: "(lacht) Dat is spijtig genoeg maar al te waar. Onze muziek wordt nu wereldwijd erkend, maar we worden nog altijd even slecht behandeld als daarvoor."
Recentelijk heb je ook je eerste stappen in de filmwereld gezet met je hoofdrol in de film Gucha - Distant Trumpet van Dusan Milic. Hoe ben je bij dat project betrokken geraakt?
Marko Markovic: "Het was altijd al één van mijn geheime dromen om ooit eens een rol te spelen in een film of een documentaire, maar toen ze me kwamen vragen voor de rol, dacht ik toch even dat ik het slachtoffer geworden was van een grap met de verborgen camera. (lacht) Er werden uiteindelijk nog twee of drie andere jongens gecast voor de rol, maar ze zochten blijkbaar naar iemand die echt het leven van het hoofdpersonage leidde. Het was een fantastische ervaring en vanwege mijn podiumervaring had ik eigenlijk nooit last van cameraschroom. Ik had nooit het gevoel dat ik echt moest acteren en kon dus gewoon mezelf zijn."
Een recent project waar je vader en jij bij betrokken waren was Il Terrone, Il Hebreo e El Zingaro (de Zuid-Italiaan, de Jood en de zigeuner, red.), waarvoor jullie samenwerkten met Roy Paci en Frank London. Wie kwam met dat idee aanzetten?
Marko Markovic: "Het originele idee kwam van het management van Boban en Roy. Met Frank London hadden we in het verleden al samengewerkt. Het idee achter dit project was om drie van de beste trompettisten ter wereld te verzamelen op één podium; Boban vertegenwoordigde het oosten, Roy Paci het zuiden en Frank London het westen."
Nog een laatste vraag dan. Wat betekent zigeuner of Roma zijn voor jou?
Marko Markovic: "Roma is wie en wat ik ben. Het woord zigeuner heeft een wat negatieve bijklank voor ons, maar we zijn nu eenmaal onder die naam bekend, dus is het een kruis dat we moeten dragen. (lacht)"
Marko Markovic: "Het is niet echt een traditie als zodanig, maar het komt wel vaak voor. Ik moest niet noodzakelijk trompet leren spelen omdat mijn vader dat instrument bespeelt, maar het instrument lag me wel en omdat ik op school toch niet al te beste resultaten haalde, besloot ik me volledig op de muziek te storten. De regio in zuidoost Servië waar ik vandaan kom (het district Pčinja, red.) staat bekend om de vele muzikale zigeunerfamilies die er wonen. Het is dus zeker geen algemene Roma-traditie, maar het is wel gebruikelijk in die regio van Servië."
Boban is één van Servië’s top trompettisten. Was het een zware opgave om in zijn voetsporen te treden en zijn taak als bandleider over te nemen?
Marko Markovic: "Ja, het bracht toch heel wat druk met zich mee. Ik voelde dat al vanaf het eerste moment dat ik bij de band kwam spelen. Ik moest dezelfde obstakels overwinnen waar mijn vader, aan het begin van zijn carrière, ook had voorgestaan met voor mij wel het bijkomende feit dat ik naast mijn vader, die algemeen beschouwd wordt als één van de beste trompettisten in heel Servië, moest gaan staan. Als ik ooit mijn vader’s prestaties kan evenaren, zal ik al heel tevreden zijn; op dit ogenblik durf ik er zelfs nog niet van dromen ooit beter dan hem te worden. Het is mogelijk dat het bekende Guca festival in Dragacevo zal uitgroeien tot een wereldkampioenschap voor zigeunertrompettisten en het zou dan ook mijn ultieme droom zijn om die titel ooit te verdienen."
Het Guca festival is hier in West-Europa nog niet zo bekend. Kan je er eens wat meer over vertellen?
Marko Markovic: "Het Guca festival is voor veel Roma-muzikanten een opstapje naar internationaal succes. Succes of een titel op Guca geeft je carrière gegarandeerd een duwtje in de rug. Boban is daar een perfect voorbeeld van; als hij die titels op Guca niet gewonnen had, dan zou hij vandaag hier niet staan. Het is moeilijk om de hele Guca-vibe in woorden te vatten, je moet het eigenlijk zelf meemaken. Elk jaar komen er meer en meer mensen van overal ter wereld. Samen met het Exit festival (in Novi Sad, red.), dat zich op heel andere muziek focust, is het het grootste festival in Servië. Het zijn drie dagen van non-stop muziek en lekker eten zoals traditioneel klaargemaakt lam (Pecenje, red.) met kool (Kupus Salata, red.)."
Vind je dat jouw stijl sterk verschilt met die van je vader en zo ja, heb je dan misschien ook andere muzikale invloeden?
Marko Markovic: "Tot mijn zestiende leek mijn stijl zeer hard op die van mijn vader, want in die periode was hij mij nog heel wat belangrijke technieken aan het aanleren. Toen ik vond dat mijn niveau goed genoeg geworden was, ben ik gaan experimenteren met jazz. Ik meng jazzarrangementen met traditionele zigeunermuziek uit Servië, Bulgarije en Roemenië."
Onder invloed van deejays als Shantel of hier in België Gaetano Fabri, is de zigeunermuziek de laatste jaren enorm populair geworden. De meeste jongeren die nu wild zijn van jullie muziek spreken echter geen Romani. Is dat erg of spreekt de muziek voor zich?
Marko Markovic: "Voor het laatste album van Shantel (Disko Partizani, red.) heb ik nog alle trompetpartijen ingespeeld (lacht). Ik houd echt van de unieke manier waarop hij zigeunermuziek benadert. Dankzij mensen als Shantel bereikt onze muziek nu een publiek dat we anders nooit bereikt zouden hebben. Ik denk dat zigeunermuziek net muziek is, waarbij het niet uitmaakt of je de teksten al dan niet verstaat; ofwel snap je het, ofwel snap je het niet."
De populariteit van de muziek wil helaas niet noodzakelijk zeggen dat zigeuners nu plotseling overal beter behandeld of minder gediscrimineerd worden.
Marko Markovic: "(lacht) Dat is spijtig genoeg maar al te waar. Onze muziek wordt nu wereldwijd erkend, maar we worden nog altijd even slecht behandeld als daarvoor."
Recentelijk heb je ook je eerste stappen in de filmwereld gezet met je hoofdrol in de film Gucha - Distant Trumpet van Dusan Milic. Hoe ben je bij dat project betrokken geraakt?
Marko Markovic: "Het was altijd al één van mijn geheime dromen om ooit eens een rol te spelen in een film of een documentaire, maar toen ze me kwamen vragen voor de rol, dacht ik toch even dat ik het slachtoffer geworden was van een grap met de verborgen camera. (lacht) Er werden uiteindelijk nog twee of drie andere jongens gecast voor de rol, maar ze zochten blijkbaar naar iemand die echt het leven van het hoofdpersonage leidde. Het was een fantastische ervaring en vanwege mijn podiumervaring had ik eigenlijk nooit last van cameraschroom. Ik had nooit het gevoel dat ik echt moest acteren en kon dus gewoon mezelf zijn."
Een recent project waar je vader en jij bij betrokken waren was Il Terrone, Il Hebreo e El Zingaro (de Zuid-Italiaan, de Jood en de zigeuner, red.), waarvoor jullie samenwerkten met Roy Paci en Frank London. Wie kwam met dat idee aanzetten?
Marko Markovic: "Het originele idee kwam van het management van Boban en Roy. Met Frank London hadden we in het verleden al samengewerkt. Het idee achter dit project was om drie van de beste trompettisten ter wereld te verzamelen op één podium; Boban vertegenwoordigde het oosten, Roy Paci het zuiden en Frank London het westen."
Nog een laatste vraag dan. Wat betekent zigeuner of Roma zijn voor jou?
Marko Markovic: "Roma is wie en wat ik ben. Het woord zigeuner heeft een wat negatieve bijklank voor ons, maar we zijn nu eenmaal onder die naam bekend, dus is het een kruis dat we moeten dragen. (lacht)"