Omara Portuondo - Vida + Eliades Ochoa - Guajiro
Zowel Omara Portuondo als Eliades Ochoa, zowat de enige nog overlevende leden van het gevierde Buena Vista Social Club verblijden hun fans nog een keertje met een nieuwe langspeler, en het leek ons dan ook niet meer dan passend om beide releases, hoe verschillend ook, in één recensie te bundelen.
Omara Portuondo is ondertussen de negentig gepasseerd en met deze Vida ("het leven"), die u wat ondergetekende mag beschouwen als haar muzikale testament, blikt ze nog eenmaal terug op haar eigen leven en muzikale carrière.
Voor dit album werkte de Cubaanse diva nauw samen met de Guatemalteekse singer-songwriter, producer en gitariste Gaby Moreno, die meteen ook te horen is in opener Bolero A La Vida. Ook in zowat alle andere tracks op Vida, een mix van eigen nummers die ze in een nieuw jasje stak en hernemingen van klassiekers die veel betekenden voor Omara, krijgt ze telkens het gezelschap van een gastvocalist - of muzikant.
In de bolero-klassieker Silencio, origineel van Rafael Hernández, is dat bijvoorbeeld de Porto Ricaanse Andy Montañez, zelf ook alweer de tachtig gepasseerd. Het zeemzoetige Lo Que Me Queda Por Vivir, hier vertolkt samen met Raphael Y Orquesta Failde, werd begin jaren tachtig van de vorige eeuw voor Omara gecomponeerd door de Cubaanse componist Alberto Vera en was al onder meer terug te vinden op haar Y Tal Vez album uit 1981.
In het intieme Duele, alweer een compositie van Alberto Vera, deze keer in samenwerking met Bea Piloto en Felix Giraldo, en vereeuwigd in 1964 door Vicentico Valdés, is, naast de stem van Portuondo enkel de piano van Gonzalo Rubalcaba te horen. Heel anders klinkt dan weer Como La Cigarra, de eeuwigheid ingezongen door Mercedes Sosa, en hier alle eer aangedaan door Omara en de Peruviaanse Susana Baca.
Andere aanraders op Vida zijn zeker nog Me Toca, met de Mexicaanse singer-songwriter Carlos Rivera, of Se Feliz, dat dankzij de aanwezigheid van de Amerikaanse Keb' Mo' een onmiskenbaar bluestintje kreeg. Die twee laatste nummers zijn allebei interpretaties van nummers van jonge Cubaanse artiesten, respectievelijk Alexis Puentes aka. Alex Cuba en Descemer Bueno.
Zeker een aparte vermelding waard is Now, het beklijvende protestlied van zangeres, actrice en burgerrechtenactiviste Lena Horne uit 1963, in de jaren zeventig door Portuondo geïntroduceerd in Cuba, en nu opnieuw vereeuwigd in reactie op de dood van George Floyd en de daaropvolgende Black Lives Matter-protesten.
En dan is er tenslotte nog Gracias A La Vida, origineel van de Chileense singer-songwriter, folkloriste en etnomusicologe Violeta Parra, die het nummer opnam voor Las Últimas Composiciones, haar laatste album voor ze zich in 1967 van het leven benam. Ook in de versie van Omara, een duet met de Mexicaanse Natalia Lafourcade, klinkt dankbaarheid maar tegelijk ook afscheid door (check zeker ook nog eens het gelijkaardige Honrar La Vida, origineel van de Argentijnse Eladia Blázquez, en hier in duet met Ruben Blades). En ook wij kunnen niet anders dan dankbaar zijn voor het indrukwekkende oeuvre van dit levende Cubaanse icoon!
www.omaraportuondo.com | www.oneworldsmusic.com | www.xmd.nl
Guajiro van de Eliades Ochoa, de Cubaanse "man in black" die destijds zijn stem leende aan de legendarische versie van Buena Vista Social Club's Chan Chan, is van een heel andere orde.
Ochoa werkte voor Guajiro samen met producer Demetrio Muñiz, een directe link met zijn Buena Vista-verleden, want de man was destijds lange tijd actief als dirigent/bandleider tijdens de live-concerten van Buena Vista Social Club.
Waar Ochoa op vorige albums nog vaak nummers en composities van anderen vertolkte, schreef hij de tracks voor Guajiro allemaal zelf. Zelf zegt Eliades daar het volgende over: "Now it feels like the right time for me to tell my stories. I'm in a good place and these songs are close to my heart. You could say it's my manifesto!". Dat geldt zeker voor het autobiografische titelnummer Soy Guajiro (vrij vertaald: "Ik ben een plattelander"), een ode aan zijn afkomst, aangezien Ochoa geboren werd in Songo-La Maya, een gemeente ten noorden van Santiago de Cuba en ten zuiden van de Sierra Maestra.
Yo campesino he nacido (Als plattelander ben ik geboren)
Y ahora vivo en el poblado (En nu woon ik in de stad)
Pero yo no me he olvidado (Maar ik ben nooit vergeten)
Que en el campo yo he vivido (dat ik op het platteland woonde)
El maíz que me he comido (De maïs die ik at)
La malanga que he sembrado (De taro die ik heb gezaaid)
Los guateques que he formado (De feestjes die ik organiseerde)
Como allá me he divertido (Hoe ik me daar toch geamuseerd heb)
Soy guajiro… (Ik ben een plattelander)
Guajiro, guajiro yo soy (Plattelander, plattelander ben ik)
Soy guajiro (Ik ben een plattelander)
…
In de tracklist van Guajiro zijn ook enkele duetten terug te vinden, al zijn dat niet altijd de meest voor de hand liggende combinaties. Eliades Ochoa: "It's different from the albums I've done before, taking me outside my comfort zone. I've been playing traditional son cubano for many years and at this point in my life I wanted to do something a little different. I've always loved collaborating, being open to other rhythms and working with different artists.".
Pajarito Voló, een duet met Fania All-Stars legende Ruben Blades (zie ook Omara Portuondo's Vida, al zal de man bij een andere generatie ondertussen wellicht vooral bekendheid genieten vanwege zijn rol als Daniel Salazar in zombie-epos Fear The Walking Dead), ligt daarbij nog enigszins binnen de verwachtingen, maar het met delta blues harmonicaspeler Charlie Musselwhite opgenomen West, voert de luisteraar onvermijdelijk meer naar de Mississippi-delta, en dan is er tenslotte nog Creo En La Naturaleza, een samenwerking met de Amerikaanse singer-songwriter, violiste en gitariste Joan As Police Woman, die het nummer van de nodige Americana-vibes voorziet.
Uiterst genietbaar stukje Cubaanse muziek van een artiest die op zijn 77ste blijkbaar in de prime van zijn leven is!
Eliades Ochoa komt Guajiro live voorstellen in de Brusselse Ancienne Belgique op 3 oktober!
www.eliadesochoaofficial.com | www.worldcircuit.co.uk